بهلیمو نام یک گیاه دارویی معطر است که بوی خوشایند لیمو را دارد. درختچهٔ این گیاه ۱٬۵ تا ۲ متر است که گاهی بیشتر هم میشود و دارای برگهای ساده سرنیزهای به طول ۷ تا ۱۰ سانتیمتر با قاعده گرهای و عموماً بهصورت دستههای سه تایی در هر گره است. گل آذین انتهایی و بصورت خوشههای باریک، جام گل کوچک و بهطور مشخص واجد دو لب، ارغوانی رنگ پریده، میوه هستکی و دارای ۲۱ عدد بذر است. این گیاه بومی آمریکای جنوبی بوده و به طور طبیعی رویش آن در آرژانتین، شیلی و پرو گزارش شدهاست و از آن جا به سایر نقاط جهان از جمله ایران رفتهاست و کشت میشود. در ایران این گیاه در استانهای شمالی و باغها کشت میشود.
به لیمو حاوی مواد اسید سیتریک، کلسیم، منیزیم، ویتامین C، بیوفلاونوئید، پکتین، و لیمونن است که با عفونت مبارزه میکند.اگر شما از مشکلات سوزش سر دل، کلیه و یا صفرا رنج می برید باید قبل از استفاده بادکتر خود مشورت کنید. برای محافظت از مینای دندان های خود ، حداقل نیم ساعت صبر کنید بعد مسواک بزنید. برگ ها و پیکر رویشی این گیاه دارای خواص تب بر، مسکن ، ضد نفخ ، کمک کننده به هضم غذا ، آرامش بخش ، رفع درد شکم ، دل پیچه ، رفع تپش قلب و اثر مقوی بر معده دارد و برای رفع دردهای عصبی و پایین آوردن درجه حرارت بدن در بیماریها بسیار مفید است.
از بهلیمو در درمان سوءهاضمه ، نفخ ، سردردهای یکطرفه ، دردهای عصبی ، سرگیجه و رفع صداهای گوش ، رفع خستگی بدن و علایم سرماخوردگی استفاده میگردد. همچنین به عنوان ادویه در مصارف خانگی مصرف دارد. اسانس به لیمو دارای خواص باکتری کش و حشرهکش بوده ، همچنین در عطرسازی از آن استفاده میشود. چای به لیمو فوق العاده آرام بخش و تسکین دهنده اعصاب است. اسانس این گیاه در صنایع غذایی و در تهیه ی انواع عطر و ادکلن بسیار کاربرد دارد. به لیمو یکی از گیاهانی است که امروزه در باغ های آروماتیک کشورهای اروپایی بوفور کشت می گردد.
قسمت مورد استفاده: برگ، گل
اثرات مهم: ضد اسپاسم، آرامبخش
مشکلات خواب: دمکرده ی به لیمو یک دمنوش مطبوع و لذت بخش است که اثر ملایمی داشته و می توان از آن برای بعد از شام یا آخر شب استفاده کرد تا یک خواب آرام و راحت داشت. این گیاه دارای اثر تقویت اعصاب است که با افسردگی نیز مقابله می کند.
کمک به دستگاه گوارش: دم کرده ی به لیمو که عطری شبیه لیمو دارد، هضم غذا را بهبود می بخشد و ناراحتی های معده مثل نفخ و گاز معده را از بین می برد.
طبیعت و خواص درمانی
طبیعت گیاه به لیمو گرم و خشک است.
خواص به لیمو بهطور خلاصه عبارتند از:
کمک به هضم غذا
تقویت سیستم عصبی
درمان تهوع و سردرد
کاهش علائم نفخ و اسهال
رفع اضطرات، خستگی و افسردگی
تنظیم متابولیسم و کمک به کاهش وزن
درمان سرماخوردگی و سرفه و آسم
درمان گرفتگی بینی و برونشیت
رفع سرگیجه و تپش قلب
تقویت حافظه
ایجاد آرامش و درمان بیخواب
ضد نفخضد میگرن
یک قاشق غذاخوری برگ به لیمو را در قوری ریخته و آب با دمای ۸۰ درجه را به آن اضافه کرده و اجازه می دهیم که به مدت ۲۰ دقیقه دم بکشد. در صورت تمایل به شیرین کردن دمنوش، می توانید از نبات یا عسل استفاده کنید.
این دمنوش به رفع تپش قلب کمک می کند.
این دمنوش آرام بخش است، استرس و خستگی های روحی را کاهش داده و برای درمان بی خوابی مناسب است.
مناسب برای درمان سرماخوردگی و سرفه است.
به لیمو یکی از بهترین داروها جهت تقویت معده می باشد و همچنین خاصیت ضد نفخ دارد.
این دمنوش جهت التیام سر درد و میگرن مناسب می باشد.
۳ تا ۱۰ گرم برگ این گیاه را در نیم لیتر آب جوش چند دقیقه میجوشانیم و روزانه چند استکان آن را مصرف کنید.
همچنین می توان یک قاشق چایخوری از برگ خشک آن را در نیم لیتر آب جوش دم کرده و مانند چای بنوشید.
چند نکته
در بیماران دچار نارسایی کلیوی و همچنین در دوران آبستنی و شیردهی باید از مصرف زیاد به لیمو اجتناب کرد.
استفاده موضعی به لیمو ممکن است باعث حساسیت پوستی شود.
قبل از رانندگی مصرف نشود زیرا احتمال خواب آلودگی برای مصرف کننده وجود دارد.
برگ و اسانس به لیمو را باید دور از نور، در جای خنک و سربسته نگهداری کرد. از فرآورده های موجود در بازار آن می توان به چای ورون اشاره کرد.
نوشیدنی که به نام “شربت بهلیمو” معروف است ربطی با گیاه بهلیمو ندارد و ترکیبی است از آب لیمو، آب میوه به، شکر و موادی دیگر. شربتی با محتوی عصاره یا دم کرده برگ گیاه بهلیمو به همراه افزودنی های مختلف نیز ساخته میشود، ولی آن نیست که در زبان عام “شربت بهلیمو” نامیده میشود.