باد شکم همیشه در مجاری گوارشی بدن انسان، از معده گرفته تا راست روده (قسمت انتهایی روده) وجود دارد. اگر باد در رودهها بیش از اندازه ایجاد شود، باعث بروز مشکلاتی نظیر خروج باد از طریق دهان (با فشار یا صدا) – آروغ زدن – یا از طریق مقعد میشود. وقتی غذا برای یک دورهی زمانی طولانی در معده باقی میماند، فشار زیادی بر معده و مری وارد میکند. در نتیجه، آدمها دچار مشکل سوءهاضمه و نفخ معده میشوند، زیرا غذاها برای هضم شدن به اسید نیاز دارند. بنابراین، باد شکم هنگامی تولید میشود که اسید کافی برای هضم غذا در معده وجود نداشته باشد.
۱-بلعیدن هوا (یک نوع عادت عصبی)
۲-یبوست
۳-ریفلاکس معده به مری (بازگشت غذا و اسید معده از معده به مری)
۴-سندرم روده تحریک پذیر
۵-عدم تحمل لاکتوز و سایر عدم تحمل های غذایی
۶-پرخوری
۷-رشد بیش از حد باکتری ها در روده باریک
۸-افزایش وزن
۹-آکاربوز (داروی بیماری دیابت) و هر دارویی که دارای لاکتولوز و یا سوربیتول باشد می تواند باعث نفخ شود.
۱- نعنای کوهی
در طب سنتی نعناع مزاجی سرد و مرطوب دارد و بهترین گزینه برای تسکین بیماریهای گوارشی است. تحقیقات نشان میدهد فلانوئیدهای موجود در نعناع باعث مهار شدن سلولهای ایمنی در معده میشوند و بسیار کار آمد برای درمان خانگی نفخ معده است. این سلولها گاهی اوقات تولید گاز کرده و باعث نفخ معده میشوند. نعناع همچنین در رفع اسپاسم معده مؤثر است.
۲- زنجبیل
از قدیم الایام از چای زنجبیل برای درمان خانگی نفخ معده استفاده میکردند. زنجبیل گیاهی است ضد تهوع و به زنان باردار توصیه میشود روزانه ۱ گرم از آن را بخورند.
خوردن چای زنجبیل به خصوص بعد از غذا سرعت هضم غذا را بالا میبرد، ناراحتیهای گوارشی را کاهش میدهد و مانع از اتهاب و نفخ معده میشود. قبل از اینکه چای زنجبیل خود را بنوشید کمی عسل به آن اضافه کنید، زنجبیل طعم بسیار تندی دارد.
۳- بادرنجبویه
بادرنجبویه گیاهی است از خانواده نعناع که از نظر شکل ظاهری شباهت زیادی به نعناع دارد ولی بوی آن متفاوت است. این گیاه که از گیاهان خوراکی- دارویی پرمصرف دنیاست به نام ملیسا هم مشهور است و از زمانهای قدیم در بسیاری از نقاط دنیا به عنوان ضدنفخ، ضدتب و معرق مورد استفاده قرار میگیرد.بادرنجبویه در درمان خانگی نفخ معده بسیار کار آمد است. مهمترین آثار بادرنجبویه که از نظر علمی به اثبات رسیده، آثار ضددرد، ضدباکتری، ضدویروس تبخال، ضدهیستامین، ضدتب، ضدنفخ، آرامبخش، خوابآور، مقوی قلب، مقوی معده و ضداسپاسم است.
۴- زیره سبز
زیرهی سبز گیاهی بوتهای و علفی به ارتفاع ۰،۵ متر است که خاصیتهای زیادی دارد. از خواص زیره سبز میتوان به بادشکن، مقوی معده، ضد اسپاسم، افزایش دهنده شیر مادران شیرده اشاره کرد و همچنین خاصیت آنتی اکسیدانی قویای دارد.
زیره سبز ضد تشنج، ضد صرع، مقوی معده، و عرق آور، ضد سم، ضد صفرا، تقویت کننده قوای جنسی، قابض، ضد نفخ، ضد احتقان، هضم کننده غذا و ادرار آور نیز میباشد. همین خواص باعث شده تا زیره سبز یکی از دارو های پر طرف دار برای درمان خانگی نفخ معده شود
۵- گشنیز
گیاهی خوراکی و دارویی است که از قسمت هوایی (برگها) و میوه آن در صنایع غذایی، دارویی و آرایشی بهداشتی استفاده میشود.و برای درمان خانگی نفخ معده موثر است گشنیز از خانواده جعفری و دارای رایحه خوشی است که بیشتر آثار گیاه عمدتا به آن ارتباط دارد. آثار این گیاه عبارتند از: مقوی معده، ضداسپاسم، ضددرد (دلدرد)، ضدمیکروب، ضدقارچ، تقویتکننده قوای جنسی، هضمکننده غذا، صفراآور، آرامبخش، کاهشدهنده قندخون، کاهشدهنده چربیخون و کاهشدهنده فشارخون.
۶-سنا
سنا غنی از آنتراکینون ها است، ترکیبی که ضد یبوست است و میزان آب و الکترولیت ها را در روده افزایش می دهد و همینطور حرکات حلقوی آن را زیاد می کند (انقباض عضله روده)، فرایندی دوبخشی که خروج مدفوع را تسریع می کند و برعکس مسهل های رایج باعث تقویت عضلات دیواری روده می شود.
سنا همچنین تولید صفرا را تحریک می کند، سم زدایی را افزایش می دهد و در طول سه تا نه ساعت فعال است. گیاه سنا با خواص زیاد در درمان یبوست و همچنین لاغری بومی آفریقا و هندوستان است اما در جنوب ایران هم یافت می شود.
۷-قاصدک
قاصدک همچنین یکی از درمان خانگی نفخ معده به خاطر خاصیت ادرار آور طبیعی و ملین است. به خصوص، در تسکین نفخ و باد بسیار موثر است. برای کسب بهترین تاثیرات میتوانید از آن به شکل زیر استفاده کنید.
برگهای خشک قاصدک را (یک قاشق چای خوری) بردارید
آن را در یک فنجان آب جوش بریزید
۳ تا ۵ دقیقه بگذارید دم بکشد سپس آن را به خوبی تکان دهید
و بعد از اضافه کردن عسل یا لیمو به عنوان اولویت خود برای صرف چای استفاده کنید.
شما بهتر است این مخلوط را به طور مرتب استفاده کنید تا این مشکل نفخ را کنترل کنید.
۸-کدوتنبل
کدوتنبل حاوی ویتامین آ، فیبر و پتاسیم است که به هضم غذا کمک میکند. در نتیجه برای درمان خانگی نفخ معده بسیار خوب است. شما میتوانید کدوتنبل (یک فنجان) را به وعدههای خود اضافه کنید تا به کاهش گاز و ایجاد یک جریان گوارشی آرام کمک کنید. شما میتوانیدکدوی تنبل بخارپزشده رادر یخچال داشته باشید و آن را در غذای رژیم غذایی خود اضافه کنید.
"مورادی که استفاده آن برای درمان خانگی نفخ معده مشکل دارد"
۱.کلم، کلم بروکلی و کلم پیچ: کلم، کلم بروکلی و کلم پیچ، دارای بی کربنات سدیم هستند که حاوی رافینوز میباشد. رافینوز قندیست که تا زمانی که باکتریهای درون روده آن را تجزیه نکند، از بین نمیرود و باعث تولید گاز و در نتیجه ایجاد نفخ میشود.
۲. حبوبات: لوبیا، عدس، سویا و نخود فرنگی غذاهای نفخ آور هستند. این مواد حاوی پروتئین و قند و فیبری هستند که بدن قادر به جذب آن نیست. زمانی که حبوبات به روده بزرگ میرسد، باکتریهای موجود در روده قادر به جذبشان نیستند؛ همین امر موجب تولید گاز و نفخ در شکم میشود.
۳. لبنیات: اگر بعد از خوردن چند تکه پنیر یا یک کاسه غلات با شیر دچار نفخ میشوید، ممکن است بدنتان فاقد آنزیمهای هضم لاکتوز باشد. پس برای عدم ایجاد نفخ و گاز از لبنیات دوری کنید
۴. سیب: سیب فیبر بالایی دارد و حاوی فرکتوز و سوربیتول است. بیشتر افراد قادر به تحمل این قندها نیستند و به همین علت دچار نفخ و گاز میشوند
۵. غذاهای شور: غذاهای شور که دارای سدیم بالا میباشد در تولید گاز معده و نفخ در شکم بسیار تاثیر گذار هستند.