پونه گیاهی

گیاه پونه یکی از گیاهان سبزی است که علاوه بر مصرف خوراکی خواص دارویی زیادی را برای درمان بیماریهای گوارشی، پوست، دندان و لثه دارد.
پونه گیاهی بسیارمفید برای درمان،کنترل و پیشگیری از انواع بیماری ها.
پونه گیاهی است از خانواده نعناع و ترکیب اصلی موجود در آن، اسانس روغنی فرار یا روغن منتول ،مقداری تانن، مواد رزینی و حاوی مقدار زیادی ویتامین A و B و C و کلیسیم است.
فصل گرما زمان رویش گیاه پونه است و این گیاه در خاک‏ های مرطوب و غنی از مواد آلی مانند کود برگ به خوبی رشد می ‏کند.این گیاه نوع دیگری به نام پونه کوهی را نیز دارد.مرغوبترین نوع پونه وحشی در کنار چشمه ها و آب ذوب شده برف ها می روید و بهترین فصل برای چیدن پونه وحشی اوایل فروردین تا اواسط اردیبهشت است.

تفاوت پونه با نعناع

بوی معطر پونه کاملا از نعناع قابل تشخیص است و طعم آن در ابتدا گرم، گس و تلخ است، اما پس از مدتی در دهان حس خنکی ایجاد می کند. می توانید این گیاه را با ریشه از خاک در آورده و در گلدان کاشته و جلوی پنجره یا در بالکن قرار دهید. در تمام فصول گرم سال، پونه از طریق ریشه تکثیر می شود و بوی معطر آن فضای خانه را مطبوع و حشرات موذی را دور می کند.
بوعلی سینا حکیم بزرگ ایرانی با برشمردن انواع پونه می گوید که پونه گوهری است لطیف و پونۀ کوهی از پونۀ جویباری قوی تر است.

موارد استفاده از پونه
دم کرده پونه
عصاره پونه
روغن پونه
عرق پونه
جوشانده پونه
پودر خشک پونه

خواص پونه (طبیعت و خواص درمانی)

طبیعت پونه گرم و خشک است.
برخی از خواص دارویی پونه عبارتند از:
. پونه جزء گیاهان قاعده آور در زنان بوده، این گیاه باعث منقبض شدن رحم شده و به جریان قاعدگی کمک می‌کند.
. از خواص پونه، حذف و خروج گاز انباشته شده در روده است و همین امر این گیاه را به دارویی عالی برای نفخ تبدیل می‌کند، همچنین گیاه پونه بدلیل دارا بودن خواص ضد اسپاسم برای تسکین دردهای شکمی عالی می‌باشد.
. استفاده از پونه، عملکرد روده را تحریک کرده و ترشح صفرا را افزایش می‌دهد.
. این گیاه برای درمان ناراحتی معده مفید بوده، مشکلات هضم غذا مثل نفخ و اسهال را برطرف و باعث کاهش تورم دستگاه گوارش می‌شود.
. از دیگر خواص پونه ، رفع ترشحات انباشته شده در ریه است و استفاده از آن برای درمان بیماری‌های برونشیت و سرماخوردگی توصیه می‌شود.
. از گیاه پونه برای درمان سرماخوردگی، سرفه و عفونت سینه استفاده شده، به دلیل وجود منتول در آن به عنوان داروی خلط آور و احتقان آور محسوب میشود.
. گیاه دارویی پونه ، تعریق بدن را افزایش داده و به همین دلیل برای کاهش تب بسیار مفید است.
. یکی از مهمترین خواص پونه ، تاثیربی حس کنندگی اعصاب می‌باشد، از اینرو برای درد ماهیچه و بیماری‌هایی مانند رماتیسم و آرتروز بسیار مفید است.
. استفاده از دمنوش پونه باعث تسکین و آرامش میشود.
. گیاه پونه ، مقدار اسید اوریک را کاهش می‌دهد، بنابراین برای افراد دارای اوره بالا گزینه خوبی محسوب میشود.
. پونه دارای ویژگی‌های ضد عفونی کننده می‌باشد از این رو برای عفونت رحم، ادرار و کلیه بسیار مفید است.
. استفاده از پونه برای تمیز نمودن زخم‌ها و رفع عفونت‌های زنانه بسیار موثر است.
. درمان ناراحتی‌های کبدی، اسهال خونی، ناراحتی‌های عصبی و اختلالات گوارشی از دیگر خواص دارویی گیاه پونه است.
. عصاره پونه در مقابل ویروس تب خال، ویروس آنفلوآنزا، بیماری نیوکاسل و ویروس‌های مختلف دیگر فعال است.
. جویدن پونه، در رفع بوی بد دهان موثر است و به دلیل دارا بودن ترکیبات ضدباکتریایی، دارویی فوق‌العاده برای رفع عفونت‌های تناسلی، ادراری و گلودردهای چرکین بوده و مانند آنتی‌بیوتیک عمل می‌کند.
. برگ‌ها و گل‌های پونه و همچنین ساقه‌های آن می‌توانند جایگزین مناسبی برای بسیاری از آنتی بیوتیک‌ها باشند. این گیاه همچنین بادشکن، معرق، مدر و محرک نیز می‌باشد.
. پونه ، مشکلات و ناراحتی‌‏های گوارشی را برطرف و از ترش کردن معده جلوگیری می‌کند و برای هضم غذا و برطرف کردن سکسکه مفید است.
. مصرف پونه همراه با ماست و دوغ، به دلیل داشتن کلیسیم زیاد به خانم‌های یائسه و افرادی که دچار پوکی استخوان هستند و همچنین کودکان در حال رشد توصیه می‌شود.

عصاره پونه

عصاره‏ ی پونه دارای خاصیت تسکین دهنده‏ ی درد بوده و در محیط آزمایشگاه دیده شده که عصاره‏ ی پونه در مقابل ویروس تب‏ خال، ویروس آنفلوآنزا، بیماری نیوکاسل و ویروس‏های مختلف دیگر فعال است.
عرق پونه خلط آور، قابض و بازکننده عروق است و اسانس آن به دلیل دارا بودن مانتول خاصیت بی حسی موضعی دارد و ضدعفونی کننده محیط است. این گیاه موش، مار و حشرات موذی را فراری می دهد و مرهم آن، تحریکات پوستی مثل گزش حشرات و ضرب دیدگی را بهبود می بخشد.

خواص روغن پونه برای پوست

روغن پونه از چین و چروک صورت جلوگیری می‎کند و برای از بین خارش و سیاهی پوست روغن پونه را به پوست بمالید.

طرز تهیه روغن پونه :
پونه تازه را در روغن مایع خیسانده مقابل آفتاب می‎گذاریم تا آب آن تبخیر شود یا این که کمی حرارت می‎دهیم در ظروف سربسته نگذارید چون اسانس آن عوض می‎شود سپس صاف کرده روغن را روی صورت می‎گذاریم.

مضرات پونه

(عوارض جانبی، موارد احتیاطی و منع مصرف) هر چند فواید درمانی و خواص پونه گسترده است اما استفاده از آن برای زنان باردار بایستی با احتیاط باشد، چراکه می‌تواند ماهیچه‌های رحم را منقبض کرده و سبب سقط جنین شود. این گیاه به تشدید سردرد کمک کرده و فشار خون و پمپاژ قلب را شدت می‌بخشد. همچنین استفاده بیش از حد آن موجب تشنج شده و برای معده و کلیه مضر است و باعث مسمومیت می‌شود.